Theo thống kê, trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên hiện còn 3 khu chung cư cũ là: Khu chung cư 5 tầng Phủ Liễn, phường Hoàng Văn Thụ; Khu nhà ở 5 tầng, phường Trung Thành (TP Thái Nguyên) và Khu nhà ở 4 tầng, phường Mỏ Chè (TP Sông Công). Trong số đó, khu chung cư 5 tầng Phủ Liễn, gồm 1 nhà 5 tầng, xây dựng trên khu đất khoảng 0,2ha, tổng diện tích xây dựng sàn là 2.604m2, có 80 hộ đang ở. Khu nhà ở 4 tầng, phường Mỏ Chè gồm 12 nhà 4 tầng, xây dựng trên khu đất khoảng 5,2ha, tổng diện tích sàn xây dựng là 39.936m2, hiện có 672 hộ ở. KCC 5 tầng phường Trung Thành (TP Thái Nguyên) gồm 3 tòa nhà (A1, A2, A3) cũng rất xập xệ nhưng người ở thì khá đông, phần lớn là công nhân lao động.

Theo đánh giá của Sở Xây dựng Thái Nguyên, những khu chung cư kể trên đều được xây dựng từ những năm 1970 – 1975, kết cấu xây dựng đơn giản: Móng, tường xây bằng gạch, sàn gác panen hộp… đến nay đã qua thời gian 35 năm sử dụng, không được duy tu bảo dưỡng, sửa chữa, cải tạo nên kết cấu các công trình đã xuống cấp nghiêm trọng, gây nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng và tài sản của các hộ dân đang ở.

Trước tình hình trên, tỉnh Thái Nguyên đã chỉ đạo các đơn vị quản lý trực tiếp lập quy hoạch chi tiết, tổ chức giám định chất lượng và lập dự án đầu tư xây dựng nhà ở cao tầng kết hợp dịch vụ thay thế cho các nhà chung cư cũ. Từ cuối năm 2009 đến giữa năm 2010, các cơ quan chức năng liên tiếp nhận được các đề nghị từ phía doanh nghiệp xin được đầu tư cải tạo chung cư cũ. Tuy nhiên, sau rất nhiều năm, mới chỉ có Công ty CP Đầu tư Xây dựng và Ứng dụng công nghệ mới (TECCO) đang triển khai đầu tư dự án Khu nhà ở tổng hợp TECCO tại khu vực chung cư cũ Phủ Liễn (phường Hoàng Văn Thụ, TP Thái Nguyên) với tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 312 tỷ đồng.

Điều đáng nói là trong khi “chờ” các nhà đầu tư bắt tay vào thực hiện cải tạo thì các khu chung cư cũ tại Thái Nguyên vẫn ngày đêm oằn mình làm tròn trách nhiệm là nơi ăn chốn ở của nhiều hộ gia đình.

Quan sát bằng mắt thường, đều dễ nhận thấy sự xuống cấp nghiêm trọng của các khu chung cư này. Toàn bộ phần vôi vữa đã bị bong tróc loang lổ, trơ cả gạch. Thậm chí, trên tường nhiều chỗ rêu mốc, cây cối mọc um tùm tạo thành những khe nứt rất đáng sợ. Theo các hộ dân sinh sống tại đây, toàn bộ hệ thống thoát nước thải của khu chung cư đã bị hư hỏng từ hàng chục năm nay, các hộ dân đã phải tự đấu nối đường ống thoát nước thải chằng chịt ra bên ngoài tòa nhà trông rất rối rắm và mất mỹ quan.

Không chỉ xuống cấp bên ngoài, phần kết cấu chính của các tòa nhà gồm cột, dầm, sàn panen, cầu thang, tường tại nhiều vị trí bị ăn mòn, trơ ra những đoạn thép chịu lực đã rỉ sét. Lan can ban công, cầu thang bị hư hỏng, mất mát nhiều. Đặc biệt, hệ thống cấp điện sinh hoạt đến các hộ dân hầu hết được lắp đặt tùy tiện, không có thiết kế, tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ cao.

Trước thực trạng trên, Sở Xây dựng đã có nhiều tham mưu lên UBND tỉnh Thái Nguyên về việc thông báo tình trạng xuống cấp và mức độ nguy hiểm của chung cư cũ; đồng thời giao cho các địa phương xây dựng phương án di dời người dân đang sinh sống cũng như phương án phá dỡ các công trình này.

Mới đây, ông Đoàn Văn Tuấn – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên – đã liên tiếp ký ban hành các văn bản số 3921/UBND-QHXDngày 17/10/2016 và số 3961/UBND-QHXD ngày 18/10/2016 về xử lý tình trạng xuống cấp tại các khu chung cư cũ.

Theo đó, UBND tỉnh Thái Nguyên đồng ý cho phá dỡ 10 nhà chung cư cũ 4 tầng xuống cấp nguy hiểm cấp độ D trên địa bàn thành phố Sông Công, theo đề nghị của Sở Xây dựng tại Văn bản số 2081/SXD-QLN ngày 21/9/2016. Giao UBND thành phố Sông Công khẩn trương lập kế hoạch và xây dựng phương án phá dỡ, báo cáo UBND tỉnh và giao Sở Xây dựng hướng dẫn UBND thành phố Sông Công tổ chức thực hiện theo đúng các quy định hiện hành.

Tương tự, đối với khu chung cư cũ 5 tầng Phủ Liễn, thuộc phường Hoàng Văn Thụ, TP Thái Nguyên, UBND tỉnh Thái Nguyên giao UBND thành phố Thái Nguyên thông báo tới các hộ dân đang sinh sống trong khu chung cư được biết về tình trạng xuống cấp và mức độ nguy hiểm của khu chung cư; đồng thời xây dựng phương án di dời ngay các hộ dân đang sinh sống trong khu chung cư cũ 5 tầng Phủ Liễn để đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản của người dân; xây dựng phương án phá dỡ khu chung cư trình UBND tỉnh xem xét, quyết định trước ngày 30/10/2016.

Khu nhà chung cư cũ cũng đã xuống cấp nghiêm trọng tại phường Trung Thành, TP Thái Nguyên

Dư luận tại Thái Nguyên rất đồng tình với quyết định của UBND tỉnh về việc chủ động phá dỡ nhà chung cư cũ nguy hiểm nói trên. Quyết định này hoàn toàn phù hợp với quy định tại điểm b, Khoản 2 Điều 99 của Luật Nhà ở, theo đó “Trường hợp nhà chung cư bị hư hỏng nặng, có nguy cơ sập đổ, không còn bảo đảm an toàn cho người sử dụng thì cơ quan quản lý nhà ở cấp tỉnh phải ban hành kết luận kiểm định chất lượng và báo cáo UBND cấp tỉnh để thông báo bằng văn bản cho chủ sở hữu nhà ở; nội dung văn bản thông báo phải được công bố công khai trên Cổng thông tin điện tử của UBND và cơ quan quản lý nhà ở cấp tỉnh, trên phương tiện thông tin đại chúng của địa phương. Chủ sở hữu nhà chung cư có trách nhiệm phá dỡ để cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư mới hoặc bàn giao cho cơ quan có thẩm quyền để phá dỡ và xây dựng công trình khác theo quy định.”

Nhiều người hi vọng, tới đây các khu nhà chung cư cũ cũng đã xuống cấp nghiêm trọng tại phường Trung Thành, TP Thái Nguyên sẽ tiếp tục được cơ quan quản lý nhà ở cấp tỉnh kiểm định lại chất lượng và tham mưu cho UBND tỉnh phá dỡ kịp thời trước khi xảy ra những sự cố đáng tiếc.